Ticari bir havayolunda çalışan bir pilot olmak için her ülkede geçerli olan standartları bilmenizde fayda var.
- Yaş sınırı minumum 21 olmalı (Eğitime Başlamak İçin 16 Yaş)
- Geçerli bir Medical 1 ya da Medikal 2 sertifkanız olmalı
- Geçerli bir Icao Level, minumum level 4 olmalı (Eğitimin son aşamasında alınabilir)
- Geçerli bir MEP, MEIR ve CPL lisansına sahip olmanız gerekiyor. (Ticari Pilot lisansına sahip olmalısınız)
Yukarıdaki 4 madde bu işin olmazsa olmazı iken birde şirketlerin bulundukları ülkelere göre extra kriterleri var onları da bilmelisiniz.
Türkiye'de nasıl havayolu pilotu olunur ?
- Ülkemiz bir JAA ülkesi olup halihazırda SHGM 'nin yetkilendirdiği FTO (Flight Training Organization) uçuş eğitim organizasyonlarına sahiptir. Eğitimlerinizi SHGM 'nin yetki verdiği herhangi bir FTO 'dan alıp Ticari Pilot lisansı (madde 4) işlemini yerine getirebilirsiniz. Bunun yanında Amerikadan veya EASA member olan herhangi bir ülkeden de eğitim alıp lisansınızı dönüştürebilir veya doğrulatıp iş başvurunuzu yapabilirsiniz. Şu anda şirketler FAA, JAA, ICAO ve EASA lisansı ile iş başvurularını kabul ediyor, ancak tüm şirketlerin kendine göre uygulamaları olduğunu unutmayınız.
- Şirketler; almış olduğunuz Medikal 1 sertifikanızı, Türkiyedeki bir hastaneden isteyebilirler. Sağlık sürecini teyit etmek amaçlıdır.
- Geçerli bir ICAO Level sertikanız olsa bile, kendileri size dil sınavı uygulayabilecekleri gibi sizden TOEFL veya IELTS dil yeterlilik belgesi isteyebilirler.
- Sizden 4 yıllık bir fakülte diploması isteyebilirler.(Son dönemde artık AOF'de kabul görmektedir.) Pilotaj eğitimi düşünüyorsanız 4 yıllık bir fakülte mezunu olmanız da ayrıca gerekecektir.
- Eğer CPL yetkiniz var ancak ATPL yoksa şirketlerde FO ( First Officer) yardımcı pilot olarak çalışabilirsiniz, ancak ATPL eğitiminizi tamamlamadan KAPTAN olamazsınız.
- Şirketler ihtiyaçlarına göre kullanılacak uçakların TYPE RATE tip yetkisini ya size ücreti mukabilinde verecekler yada uzun süreli çalışma sözleşmesine binaen maaşınızdan keseceklerdir. Bu olay tamamen şirketlerin inisiyatifindedir.
- Her şirketin kendine ait bir iş görüşmesi vardır, girmek istediğiniz şirkete göre iş görüşmesine hazırlanmalısınız. Ayrıca her şirketin yaş konusunda farklı kriterleri vardır. Bazı şirketlerde yaş sınır 40 iken bazılarında da 35 olabilmektedir. Yaş kriteri şirketlere ve sektörün durumuna göre değişkenlik gösterebilmektedir.
Kısaca "Nasıl Havayolu Pilotu Olunur"
- İyi bir eğitim almalısınız ve çok çalışmalısınız.
- İyi seviyelerde ingilizce öğrenmeli bunun yanında havacılık ingilizcesine de çok önem vermelisiniz.
- 4 yıllık bir fakülte bitirmelisiniz.
- Gerekli sağlık kriterlerine sahip olmalısınız.
Türkiye’de en az lise mezunu olan kişiler direkt pilotaj eğitimlerine başlayabilirler.
Öncelikle pilotaj eğitimlerine katılabilmek için aşağıdaki şartları yerine getirmiş olmak gerekmektedir,
- En az Lise mezunu olmak
- 18 yaş ve üzerinde olmak
- Gerekli olan sağlık kontrollerinden geçmek
Uçuş tecrübesi olmayan birinin yaşayabileceği belli başlı fizyolojik sıkıntılar kişiden kişiye değişmektedir. Bunlar genelde mide bulantısı, baş dönmesi ve yer çekim kuvvetine bağlı olarak vücudun göstermiş olduğu direncin kişilerde oluşturduğu huzursuzluk gibi belirtiler olduğunu söyleyebiliriz. Fakat bu belirtiler çoğunlukla uçuş saati arttıkça kaybolmaktadır.
PPL eğitimi öncesi gönderilecek PPL E-Kitaplar içerisinde uçulacak uçaklara ait teknik bilgiler bulunmaktadır. Uzaktan eğitim sonrası okulda uçak başında uçuş emniyetini de içinde bulunduran uygulamalı bir eğitim verilmektedir.
Standart Havacılık Frezyolojisi , ATC konuşmalarını kullanacaksınız. Bu konuda sitemizde yeteri kadar doküman ve ses kaydına ulaşabilirsiniz.
Hocalar genel olarak çok sakin olup eğitimin kalitesinin artması adına otoriter bir yapıdadırlar. Hocalarımız öğrenciye karşı sert davranışları bulunmamaktadır.
Eğitim süresince gereksinim duyacağınız teçhizatlar okul tarafından bazıları verilmektedir bazıları da sizlerin tarafından satın alınacaktır (harita, logbook, uçuş formları vb.). Fakat kişisel olarak kendinize uçuş kolaylığı sağlayan teçhizatlar alabilirsininiz.
Bilmelisiniz ki becerilerimizden maksimum faydalanabilmemiz için uçuşta rahat olmalı ve bu gibi teçhizatlar size bunu destekleyebilir. Bunlar şahsi pilot üniforması, kulaklık, pilot dizliği, güneş gözlüğü, ders çalışmalarınızı yapmanız için orta seviye bir tablet, küçük bir sırt çantası(zevke göre), şapka vb. olabilir.
PPL eğitimindeki yalnız uçuşlarını tek başımıza gerçekleştirmek zorundayız.
Uçuş eğitim sürenizin sonun da 1.5 Saatlik SHGM gözlemcisi (Examiner) tarafından kontrol uçuşuna tabi olacaksınız.
- Genel uçuş prensipleri, standart uçuş usuleri( Normal prosedürler).
- Genel uçuş prensipleri, standartdışı uçuş usuleri.( Anormal, emercensi prosedürler)
- Daha önceden belirlenmiş olan rotanın harita ile VFR(Görerek) Seyrüsefer uçuşu şeklinde harita ile uçulması
- Temel(Basic) IR(Alet) seyrüfer cihazları kullanımı (VOR, LOC, ILS, GNSS)
NVFR uçuşu öncesi kısa bir yüz yüze eğitim verilecek ve sonrasında görmüş olduğunuz konulardan bir sınava tabi olacaksınız.
Uçuşta en zor kısım herkes için aynı olmayabilmektedir. Ne kadar çok uçuş prensiplerini kavrayıp uygulayabilirsek, her kısımda o kadar az zorlandığımızı göreceğiz. Uçağı indirmek bizim nihai hedefimiz ve çok önem verdiğimiz bir kısım ama yüksekteyken uçuş prensiplerine uygun uçmayı başardıysak iniş kısmı da bizim için o kadar da zor olmayacaktır.
İlk uçuşunuzdan itibaren hoca kumandalara hakim olmanızı isteyecektir ve yaklaşık olarak onuncu saatlere geldiğinizde uçuşun büyük bir çoğunun sizin tarafından gerçekleştiğini hissedeceksiniz.
Öncelikle yerdeyken çalıştırma, taksi ve kalkış usülleri öğretilmekte, havada ise tırmanış, alçalış, düz uçuş, yavaş uçuş, normal ile keskin dönüşler yapılmakta ve sonrasında stall olma durumları, meydana veya belirlenmiş bir yere emercensi iniş usulleri gösterilmektedir.
Eğitimin çeşitli safhalarında hem hoca ile(Dual) hem de yalnız (Solo) olarak başka meydanlara(Cross-Country) uçmak zorundayız.
Öğrenci ya da öğretmen kendini iyi hissetmediğinde uçmak zorunda değildir. Uçmak için hem bedenen hemde ruhen hazır olunmalıdır.
Standart ilerleme sürecinin altında bir performans sergiliyorsanız tek bir hoca ile değil başka bir hocanın da kontrolü ile uçuşunuz kesilebilir. Herkes aynı anda her şeyi öğrenemez ve bu konuda kişisel anlamda eksik gördüğünüz yetenekleriniz için kendinize zaman tanımalısınız.
Kontrol uçuşu SHGM ( Otorite ) tarafından yetkilendirilmiş SHGM gözlemcisi(Examiner) tarafından yapılır. Okul öğretmenleri yalnız uçuşa bırakma yetkisine sahip olup PPL kontrol sınavını yapamazlar.
CPL lisansına başlamak için en az 100 ( PPL yalnız uçuşları dahil) saat PIC uçmanız gerekmektedir.
- IR/ME yapmak için 70 PIC saatine ulaşmanız gerekir. (PPL'de uçtuğunuz 10 saatlik yalnız uçuş PIC olarak hesaplanır)
- CPL Eğitimi yapmak için 100 PIC saatine ulaşmanız gerekir.(PPL'de uçtuğunuz 10 saatlik yalnız uçuş PIC olarak hesaplanır)
IR/ME yetkilerine başlamak için 80 saat PIC(10 saat PPL dahil) ve NVFR(5 saat) yetkisi ile beraber toplamda 130 saat uçmuş olmalısınız. CPL lisansına başlamak için ise 150 saat uçuşa ve Medikal 1 sertifikasına sahip olmalısınız.
Her pilot bağlı olduğu otoriteye karşı logbookunda belirttiği her husustan sorumludur. Yalnız PIC uçuşları dahil aldığı eğitim uçuşları okul veya işletme tarafından kaşelenip imzalanmaktadır.
Bu görevi bir(1) kere yapmanız ve logbooka kaydetmeniz yeterlidir.
300 NM olan görev sizin CPL eğitminiz için gereken bir zorunluluktur. PIC uçuşlarınızın herhangi bir döneminde bu görev uçuşunu yapabilirsiniz. En az 2 meydan da tam duruşlu iniş ve kalkış yapmanız gerekmektedir. Kontrol uçuşunda gözlemci(examiner) tarafından kontrol edilir. Ayrıca lisansınız basılmadan önce lisanlandırma şube tarafından da kontrol edilir.
PPL süreciniz bitmiş olsa bile lisansınız çıkmadan PIC uçamazsınız. Lisansı haketmiş ancak elinde lisansı olmayan bir pilotsunuz.
Toplam kaç saat uçuş yapacağınıza göre değişir. Her şey yolunda giderse haftada maksimum 36 Saat uçabilirsiniz. Haftada bir gün dinlenmelisiniz bu bir zorunluluktur . 7 gün arka arkaya uçamasssınız lütfen bunu unutmayın ve logbookunuzu buna göre doldurunuz.
Örnek Plan:
90 saatlik bir uçuşu: 1'inci hafta 36 saat ( 6 gün) + 1 gün Off + 2'nci hafta 36 Saat (6 Gün)+ 1 gün Off + 3'üncü hafta 18 Saat (3 gün) 6+1+6+1+3 =17 Gün de bu uçuşu bitirebilirsiniz. Ancak bu şartlar hiç bir sorun yaşanmadığında gerçekleşebilir. ( Hava Şartları, Uçak, Sizin Durumunuz vs.)
Minimum 5-6 saat olan bu uçuş Dual ve PIC uçuşu olarak yapılır. Bazı okulların eğitim manüellerinde 5-6 saat olarak planlanmış olmakla beraber yalnız uçuş kısmı PIC 30 DK ile 2 saat arasında değişkenlik gösterebilir. Eğitim planlı bitirme süresi 2/3 gündür. NVFR yetkisi eğitimine PPL lisansına müteakip IR eğitiminden önce herhangi bir zamanda NVFR yetkisini alabilirsiniz.
Gece uçuşu yapacak bir pilotun gece uçuş yetkisine(night rating) sahip olması gerekir. Eğer yolcu taşıyacaksa son 90 gün içerisinde en az 3 iniş yapmış olması ve bunlardan en az 1 inişinin gece gerçekleşmiş olması gerekir.
Gece uçuşu yapabildiğinizi kanıtlaması adına NVFR yetkisinin uçuş lisanslarınızda olması gerekmektdir. Bundan dolayı lisansınız yeniden basılacaktır.
Minimum 5-6 saat olan bu uçuş Dual ve PIC uçuşu olarak yapılır. Bazı okulların eğitim manüellerinde 5-6 saat olarak planlanmış olmakla beraber yalnız uçuş kısmı PIC 30 DK ile 2 Saat arasında değişkenlik gösterebilir. Eğitimi planlı bitirme süresi 2 veya 3 gündür.
Hayır, okulun değerlendirmesi yeterli olmaktadır.
Gece iniş çalışmaları dışında Cross-Country ve PIC görevleri planlanmaktadır.
Evet
İnişlerde Vasi Papi ışıkları kullanılmakla beraber yaklaşma ışıkları ile görüş yeterli seviyede olmaktadır.
ICAO'ya göre gece, akşam resmî alacakaranlık(civil twilight) sonu ile sabah resmî alacakaranlık başlangıcı arasındaki zamandır. NVFR uçuşları gün batımına müteakip başlayıp 2 veya 3 gün içerisinde tamamlanmaktadır. Toplamda 5-6 saat sürmektedir.
NVFR uçuşları öncesi verilen kısa bir yer eğitimi mevcut olup, eğitim sonunda anlatılan konulardan sınav yapılmaktadır. Bu sınav okul tarafından yapılmaktadır.